دنیای امروز دنیای رسانه است و کودکان ما ناگزیر در شبانه روز ساعات زیادی با رسانه‌ها سر و کار دارند. رسانه یکی از عواملی است که در تربیت نقش موثری دارد.(۱)
در دنیای امروز وقتی می‌گوییم رسانه یا مدیا، منظور فقط رادیو، تلویزیون و روزنامه‌ها و مجله‌ها نیست. مفهوم رسانه بسیار گسترده است و حتی به اینترنت و… محدود نمی‌شود. حتی فایل‌های صوتی و پیامک‌ها هم نوعی رسانه‌اند. امروزه حتی داشتن گوشی تلفن همراه، یعنی داشتن یک رسانه قوی که می‌تواند روزانه از طریق تماس‌ها، پیامک‌ها، فایل‌های ارسالی و آنچه نوجوان در آن می‌خواند و می‌شنود، روی او تاثیر بگذارد. پس بچه‌های ما در دنیایی زندگی می‌کنند که «تکثر رسانه‌ای» داریم و کار خانواده این نیست که دسترسی او را به این رسانه‌ها محدود کند. اصلا تصور کنیم پدرومادری چنین توانایی‌ای داشتند، این کار اصلا منطقی و امکان‌پذیر نیست. تنها راه ممکن، همراهی و کمک به فرزند نوجوان برای آموختن مهارت‌های لازم استفاده درست از رسانه‌هاست. البته رسانه‌ها هم باید واقع‌گرا باشند و حرف‌های منطقی برای تربیت نوجوان‌ها بزنند. آنها باید سعی کنند خود را با زندگی روزمره این گروه سنی هماهنگ کنند. نوجوان نیاز عاطفی زیادی دارد و اگر این نیاز از طریق رسانه پاسخ داده نشود، حتما منابع دیگری برای کسب اطلاعات پیدا می‌کند که برایش مشکل‌ساز خواهدشد.حضور و تاثیر جامع و کامل رسانه‌ها انکارناپذیر است و هیچ چیزی هم مانع آن نخواهد شد و پیش‌بینی می‌شود این حضور روزبه‌روز پررنگ‌‌تر شود. هر چقدر از نظر زمانی جلوتر برویم و ابزارهای تازه‌ای اختراع شود و شرایط تازه‌ای به وجود آید، قدرت رسانه‌ها نیز بیشتر خواهد شد بنابراین تاثیرگذاری‌شان هم بیشتر خواهد شد.(۲)
رسانه نقش بسیار مهمی در بازگو کردن یک اتفاق و تاثیر آن برجامعه دارد. به عبارتی دیگر ممکن است موضوعی مانند فقر از دید شهروند به گونه‌ای متفاوت تر از بیان همان موضوع توسط رسانه برداشت شود. از طرفی در عصر تکنولوژی و زندگی مکانیکی پرهیاهوی امروزه، بیشتر اوقات فراغت شهروندان با تلویزیون و شبکه های اجتماعی پر می‌شود. در نتیجه اثرات موثر یا مخرب رسانه می تواند در تصمیمات و افکار ما اثر مستقیم بگذارد. مسئله کودک‌کار از جمله مسائلی هست که از حساسیت ویژه ای برخوردار است و برای انتشار در فضاهای عمومی باید به نکات خاصی دقت شود.
نقش رسانه ها در حمایت از کودکان کار
– تهیه کنندگان فیلم ها؛ کودکان کار را مجرم جلوه ندهند.
– در معرفی قوانین و حقوق مرتبط با کودکان کار به نقش بازدارنده قوانین در حوزه بهرهکشی و سوء استفاده از کار کودکان پرداخته شود.
– معرفی منابع اجتماعی حوزه کودکان به گونه ای که مخاطبان آشنا شوند که در موارد لازم به کجا باید مراجعه کنند.
– آموزش و اطلاع رسانی به نحوی که در رفتار مردم بین کودکان کار و متکدی و بزهکار فرق بگذاریم.
– تحلیل وضعیت کودکان کار
– انعکاس اقدامات انجام شده
– معرفی قوانین به مردم و اگر یک کسی مسئول نظارت و پیگیری است به مردم معرفی و پاسخگو باشد.
پدیده کودکان کار محصول عملکرد ناصحیح نهادهای اجتماعی است. کودکان کار همچون سایر کودکان حق دارند از شرایط یک زندگی متعادل و رفتار محترمانه برخوردار باشند. اینان بخشی از آینده سازان کشور هستند که در بهترین روزهای زندگیشان بنا به شرایط سختی که در خانواده دارند مجبور به تلاش زودهنگام برای امرار معاش هستند اما این موضوع نباید آنها را از حقوق مسلم انسانی آنها که حق برخورداری از آموزش و مهارت های زندگی و شغلی و تفریح و امنیت و بهداشت و… است باز دارد. در کنار اقدام های دولت و مسئولان، همه ما نیز به گونه ای مسئول آینده این کودکان هستیم و لازم است تا با تکریم و حفظ حرمت و کرامت انسانی با آنها رفتار و کمکشان کنیم. هرگونه رفتار از سر ترحم یا طرد می تواند این افراد را به سمت نا بهنجاری و بزه کاری سوق دهد.(۳)
